Zniszczyć pozory

To wcale nie jest tak, że kiedy zamkniemy oczy staniemy się niewidzialni, albo gdy tupniemy nogą krzycząc, że zło nie istnieje, to ono faktycznie przestanie istnieć. To nie prawda, że lekarze potrafią uratować każdego człowieka, bo medycyna zrobiła potężny krok do przodu i nie musimy się obawiać zawału, wylewu czy nawet białaczki. Złudzeniem jest fakt,…

Skowyt pęcherza

„Szlachcianki w dawnej Polsce” Karoliny Stojek-Sawickiej to książka w twardych oprawkach i kupiona za piętnaście złotych w Stokrotce, a w księgarni pyszniła się ceną złotych czterdziestu… Wiele w niej ciekawostek, ale najbardziej na naszą wyobraźnię zadziałała sytuacja, w której piękna, wykwintna kobieta, z fryzurą z miliona loczków, w toalecie na kryzie, z szeleszczącymi pięcioma halkami,…

Poezja

Horacy, właściwie Quintus Horatius Flaccus urodził się ósmego grudnia 65 roku p.n.e. w Wenuzji, na południu Italii. W Polsce wpływ jego twórczości zaznaczył się już XVI wieku. Jan Kochanowski opierał się na wzorach horacjańskich pisząc po łacinie w 1580 roku niewielki zbiór Lyricorum libellus. Dla wielu poetów polskich stanowił natchnienie, z bardziej znanych wymienię tylko:…

Przeterminowana poezja

Kazimiera Iłłakowiczówna, chodziła do szkoły dorywczo. Zwykle uczyła się w domu i zdawała egzaminy w rosyjskich szkołach rządowych. Przechodziła po kilka klas w ciągu jednego roku. Kiedy skończyła siedemnaście lat miała za sobą materiał szkoły średniej razem  z łaciną i greką. „Talent wybitny, mocny, można by rzec: męski” napisał w 1912 roku w „Książce” Walery…

Dusza opowieści

                                                                       „Z powrotem do uszatej sowy” to zbiór opowiadań węgierskiego prozaika Adama Badora. To bardzo krótkie opowiadanka, niektóre wręcz króciuteńkie. Niektórych taka forma drażni i nie zasiadają do książki, jeżeli ta ma mniej stron niż 300. Wydawnictwa także chętniej interesują się tekstami obszernymi, to samo się tyczy agentów literackich. Tymczasem krótkie opowiadania są na dzisiejsze,…

Czy miniaturyzacja to ukrywanie?

Shandy w dialekcie pewnych części hrabstwa Yorkshire, znaczy równocześnie wesoły, zwinny i postrzelony. Stowarzyszenie shandy, założone w 1924 roku w Afryce, istniało trzy lata i rozwiązane zostało w Sewilli przez satanistę o imieniu Aleister Crowley. Twórczość w walizce Do stowarzyszenia mógł należeć artysta bez korzeni, musiał być niesamowity, oszałamiający, bezżenny, bez obowiązków czy jakichkolwiek zobowiązań,…

Potwór – Marysieńka Sobieska

Maria Kazimiera, piękna Francuska, która słabo mówiła po polsku. „(…) Jan Sobieski od czasu, jak się z nim zapoznałem bliżej, jest dla mnie jednym z najciekawszych pisarzy XVII wieku, mimo, że jego nazwiska nie znajdzie się w żadnym podręczniku literatury. (…) Zazwyczaj w listach styl jego nosi znamiona epoki: ciężki, z łacińska zawijany, odświętny i…

Karta przetargowa – oko w oko z debiutem

  W „Zaczynając od moich ulic” Czesław Miłosz wspomina młodą pisarkę, która umrze na raka. Nazywała się Sorana Gurian i nim zmarła opublikowała dwie powieści, jedna z nich opowiadała o codziennych zmaganiach z chorobą. Miłosz wspomina o niej nie, jako o kimś ważnym, ale dlatego, że czytała Szestowa. Reszta tekstu poświęcona jest właśnie jemu. Debiut…

Pojęcie „centralnej świadomości”

  „Portret damy” czytaliśmy się w różnych momentach życia, niektórzy z nas na przykład w przerwie na studiach, wracają do zdrowia po wypadku. Karolina opowiada, że znajomość z James’em zawarła w kwietniu, na kocu, w trakcie przypiekania swojej skóry na złoto brązowy kolor. Choć Henry podobno nie lubił kobiet, to doskonale potrafił je portretować. Tytułowa…

Gwarzenie historii

Odsiecz wiedeńska miewała – w różnych okresach historii – złą lub dobrą "prasę". Jedni uważali ją za junacki, ale bezpłodny gest, zrobiony w momencie, kiedy rysowały się już dla Polski przyszłe niebezpieczeństwa. Ci właśnie prychali opluwając sobie usta: jakże tak! pozwolić urastać w siłę Prusom, ratować oschłą Austrię, oddać Moskwie Smoleńsk i Kijów, po to…